تحلیل جامعه شناختی نقش شرکت های دانش بنیان بر کارکردهای جامعه

به گزارش ندای مردم دو استان،در یادداشت دکتر فائزه قنبری ، استاد دانشگاه آمده است :در سالهای اخیر ایجاد شرکت های دانش بنیان سبب شکوفایی اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی و اشاعه تکنولوژی شده است و دانش و فناوری،جزئی جدایی ناپذیر از دارایی این شرکت ها به حساب می آید که سبب اشتغال زایی می شوند.

شرکت های دانش بنیان به منظور هم افزایی علم و ثروت،توسعه اقتصاد دانش محور،تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش،کاربرد نوآوری  و تجاری سازی نتایج حاصل از تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر این شرکت هاست.

با حرکت به سمت مدیریت دانش،ایجاد ظرفیت های جدید،توانمند کردن عملکردها و تقویت نوآوری می توان به پیشرفت و توسعه رسید.

مدیریت دانش را می توان به عنوان چتری در ارتباط با مجموعه وسیعی از نقش های وابسته به هم و یکپارچه در نظر بگیریم که شامل:ایجاد ارزیابی و سنجش،مسیردهی و شاخص گذاری انتقال،ذخیره،توزیع و تقسیم دانش هستند.

اطلاعات به عنوان داده هایی که به صورت مرتبط و هدفمند می باشند و دانش به عنوان اطلاعاتی که با تجربه ،شرایط تغییر و بازتاب آن ترکیب می گردد تعریف می شوند.

براین اساس و تعریف، شرکت های دانش بنیان با چنین دانشی سروکار دارند و این شرکت ها می توانند بین سیستم های رقیب انتخاب هایی را انجام داده و به فراگیری،مدیریت و توزیع دانش بپردازند.

که این سیستم ها و فرآیندها به صورت آشکار و نهفته بوده و تحت تاثیر ایدئولوژی ها و اعتبارات سازمانی و فرد قرار می گیرند.

این شرکت ها با دو روش مدیریتی، دانش را مدیریت و هم افزایی می دهند:۱-تمرکز روی افراد۲-تمرکز روی فناوریبه عبارتی روش های مدیریتی دانش به طور برجسته به گسترش یادگیری هایی با سیستم های اطلاعات تجاری می پردازد و الگوی فناوری اطلاعات و الگوی انسانی را در یک راستا قرار می دهد و در نتیجه بررسی شرکت های دانش بنیان بر روی جمع آوری،ذخیره و رسیدن به اهداف مورد نظر و یا اطلاعات صریح به روش مدیریت دانش در ارتباط با سیستم های اطلاعات و نرم افزاری می باشند.

شرکت های دانش بنیان متمرکز به دانش هستند که براساس دانش و فناوری اطلاعات بنا شده است.

در واقع می توان گفت که این دسته از شرکت ها موتور رشد و توسعه هر کشور در حال توسعه محسوب می شوند.

این شرکت ها موجب رونق و شکوفایی هستند و قطعا باعث پیشرفت دانش کشور در همه محور های علمی (اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،فناورانه،تکنولوژی و…)به حساب می آیند.

اولین و مهم ترین ویژگی های شرکت های دانش محور،داشتن طرح و ایده های جدید بر پایه دانش و فناوری های کشور است.در واقع میزان خلق ایده ها و نوآوری ها در داخل هر کشور به میزان سطح دانش و فناوری های آن کشور بستگی دارد.

پایداری دانش و نوآوری در برابر تحولات جهانی،یکی دیگر از ویژگی های مهم شرکت های دانش محور است.

این شرکت ها براساس فناوری و تخصص های پژوهشی و علمی بنا شده است و بر روی دانش تمرکز دارد.

این شرکت ها باید دارای یک خروجی مشخص و نوین باشند،در واقع محصولات این موسسات باید به تولید برسند یا اینکه در حد نمونه آزمایشگاهی ساخته شوند.

محصول و یا خدمات شرکت ها، مبتنی بر دانش و فناوری های بالایی هستند و در کشور ما(ایران)از شرکت هایی که محصول و کالایی نوین را خلق می کنند به جهت بالا رفتن سطح اقتصاد و دانش کشور از آن حمایت ویژه ای می کند.

ماهیت علمی این شرکت ها و موسسات باعث شده که قشر اساتید دانشگاهی و اعضای هیات علمی دانشگاهها نقش بسیار مهمی در ایجاد این شرکت ها داشته باشند.

طی سالهای اخیر بیش از ۷ هزار مجموعه شرکت های دانش بنیان در کشور به ثبت رسیده است که از این تعداد۱۴۰ شرکت سهم استان سمنان هستند.به فرموده رهبر معظم انقلاب (حضرت آیت الله العظمی خامنه ای) “مدظله العالی”: ما اگر چنانچه تولیدمان را دانش بنیان کنیم،

در واقع نوع نیروی انسانی شاغل را ارتقاء می دهیم.یعنی چه کسی می آید در مجموعه دانش بنیان کار می کند؟ جوان تحصیلکرده ی ما.امروزه بسیاری از جوانان تحصیل کرده ی دانشگاهی ما که (جمعیتشان)یک درصد خیلی بالایی است در رشته هایی کار می کنند که با رشته ی تحصیل آن ها هیچ ارتباطی ندارد،

این یک اشکال بزرگی است.زحمت کشیده درس خوانده،دولت خرج کرده،عمری مصرف شده اما از او استفاده نمی شود؛این یک نوع بیکاری است.

وقتی که ما توانستیم شرکت های دانش بنیان را توسعه دهیم،همه این جوانها به کار جذب می شوند و کیفیت نیروی انسانی دستگاه های کاری ما بالا خواهد رفت،ارتقاء پیدا خواهد کرد،نخبگان می آیندکار می کنند و دیگر نخبگان ما مجبور نیستند که به مشاغل خدماتی کم ارزش رو بیاورند و توجه کنند.۲۳/۰۱/۱۴۰۱استاندار محترم سمنان جناب آقای مهندس هاشمی در دیدار با جمعی از نخبگان و پژوهشگران برتر استان به جایگاه و اهمیت شرکت های دانش بنیان اشاره نمودند و فرمودند: اگر بدنبال رشد اقتصادی هستیم باید به شرکت های دانش بنیان بها و اهمیت دهیم .

ایشان فرمودند قبل از بکار دولت سیزدهم ۷۰ شرکت دانش بنیان در استان فعالیت داشته که امروز این میزان با رشد ۱۰۰ درصدی ۱۴۰ واحد رسیده است و استان سمنان در سال گذشته رتبه دوم را در بحث تحقق شعار سال کسب نمود که افزایش ۱۰۰ درصدی  تعداد واحدهای دانش بنیان یکی از این موفقیت هاست .

ایشان افزودند؛ استان سمنان با رویکرد جدی به شرکت های دانش بنیان،تلاش دارد تا از این ظرفیت ارزشمند در راستای اشتغال آفرینی جوانان استان بهره بگیرد.

ایشان اشاره نمودند؛ اگر در حوزه دانش بنیان،دارنده رتبه دوم کشور هستیم،این مهم را مدیون پژوهش ها و حمایت های اساتید و ارتباط دستگاههای اجرایی با دانشگاه هستیم.ایشان افزودند ما باید به دنبال دانش بنیان کردن واحدهای تولیدی و صنایع مادر در سطح استان باشیم و تاکید نمودند از ظرفیت جوانان،نخبگان و دانشگاهها در راستای توجه به امر دانش و رشد تولید در سال جاری حداکثر بهره انجام گیرد.

با توجه به اینکه استان سمنان،استانی صنعتی و کشاورزی محسوب می شود بیشترین کنش مربوط به شاخص اقتصاد دانش بنیان در استان در دو بخش کشاورزی و صنعتی خود را بهتر نشان می دهد و براین اساس واکاوی نقش شرکت های دانش بنیان در این دو بخش زمینه ساز رشد و ترقی این دو بخش اساسی و مهم در استان به حساب می آید.در سالهای اخیر موضوع تامین نهادهای تولید بخش کشاورزی برای کشاورزان و دامداران در کشور و بالطبع در استان به یک معضل و چالش تبدیل شده که رخدادهای جهانی و تحریم های ظالمانه هم بر این بخش تاثیر فراوانی داشته است.

برهمین اساس وجود و تاسیس شرکت های دانش بنیان در زنجیره نوآوری و فناوری کشور توانسته پاسخ مناسبی به صنایع و نیازهای جامعه بدهد و در عرصه های صنایع غذایی و دامی خوش بدرخشد و در این چند سال اخیر،این اتفاق به یک باور ملی و عمومی تبدیل شده و برخی از صنایع کشور وبخش کشاورزی با روی آوردن به این توانمندی دانش و تخصص در مسیر تولید یافتگی قدم برداشته اند .

دستیابی به امنیت غذایی،کسب درآمدهای ارزی و استقلال اقتصادی از عمده ترین دلایل تاثیر شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی استان به حساب می آید.

بنابراین راه اندازی شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی در استان به عنوان ضروری ترین امر جهت رشد و توسعه حوزه کشاورزی شناخته می شود.پارک های علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان نقش مهمی در توسعه فناوری کشاورزی در استان را بر عهده دارند.

از آنجا که شرکت های دانش بنیان یکی از مهم ترین مولفه های جهش تولید و اقتصاد مقاومتی به شمار می آیند این شرکت ها به منظور هم افزایی علم و ثروت،توسعه اقتصاد دانش محور،تحقق اهداف ملی و علمی کشور،اقتصادی و تجاری سازی و توسعه در حوزه فناوری های برتر نقش دارند.

بنابراین با توجه به نقش مهم شرکت های دانش بنیان در پیشرفت علمی و فعالیت های تجاری کشور و استان در بخش کشاورزی راهکارهایی نظیر:تسهیل در اعطای وام های کم بهره و نظام مند در بخش کشاورزی، دامپروری و صنعتی،تدوین سیاست های حمایتی و تشویق توسط دولت،گذراندن آموزش های لازم برای موسسات و علاقه مندان به فعالیت در شرکت های دانش بنیان به منظور بازاریابی  می تواند نقش مهم و بسزایی در رشد و شکوفایی بخش صنعتی و بالاخص کشاورزی با شناسایی و رفع مشکلات این دو بخش با کمک و همکاری شرکت های دانش بنیان ایفا کند و زمینه ورود فناوری های جدید بخش کشاورزان استان را فراهم آورد.

چون عمده کشاورزان استان از نوع سنتی و معیشتی بوده و قدرت ریسک پذیری برای پذیرش فناوری ها ی جدید و موضوعات دانش بنیان با توجه به هزینه های اولیه بالای آن ها را ندارند شرکت های دانش بنیان در این بخش می توانند نقش بسزایی ایفا کنند.

ازآنجایی که حمایت های توسعه ای در بخش صنعتی بیشتر از بخش های کشاورزی بوده است بخش کشاورزی مورد بی توجهی قرار گرفته و مشکل دیگر، ریسک بالای سرمایه گذار در بخش کشاورزی است چون وابسته به اقلیم و آب و هوا است این موضوع سبب گردیده که سرمایه گذاران در بخش صنعتی بیشتر فعالیت داشته باشند اما با کمک شرکت های دانش بنیان می توان رغبت و تمایل را به این سمت سوق داد.

​